Dana 11.12.2020. ispred UG “Perilo Zabrežje” na pisarnici GO Obrenovac predat je dokument – Predlog sa sugestijama i mišljenjem о nacrtu Odluke o budžetu GO Obrenovac za 2021. godinu. Dopis sadrži analizu budžetske podrške kulturnim i medijskim aktivnostima, prezentaciju doprinosa na polju kulture i medija UG “Perilo Zabrežje” i poređenje predloga budžeta GO Obrenovac sa budžetom za kulturu i medije u Opštini Aranđelovac. Na oficijelnom sajtu GO Obrenovac obećano je da će se predlagačima odgovoriti na zakonom propisan način (LINK). Na većinu prethodnih dopisa koje je slalo UG “Perilo Zabrežje”, odgovor nije stigao. U članku je integralni tekst u italic fontu (DOLE), sa sve linkovima. Na kraju članka je sken delovodnog pečata i prve strane dopisa koji je predat na pisarnici GO Obrenovac.

Predmet: Predlozi, sugestije i mišljenja na nacrt Odluke o budžetu gradske opštine Obrenovac za 2021. godinu

Prima:  Odeljenje za budžet i finansije Uprave gradske opštine Obrenovac

O NAMA. Poštovani, pišem Vam ispred UG „Perilo Zabrežje“,osnovanog 2010. godine sa cijem (statut citat): „očuvanje i unapređenje kulturno istorijskog nasleđa Perila, Zabrežja, Obrenovca i Beograda”, povodom činjenice da smo na Konkursu za muzejsko nasleđe Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije http://www.kultura.gov.rs/lat/konkursi/resenje-o-dodeli-sredstava-za-muzejsko-nasledje , dobili podršku za predloženi projekat „Evropa i kolekcije Perilo“. Nacionalna i evropska važnost našeg rada dobila je pordšku od Vlade Republike Srbije. Tema podržanog projekta su Monografska izložba, adaptacija objekta, uvećanje izlagačkih kapaciteta, izdavanje dve knjige, obrada kolekcije i stalne postavke u Kulturnom centru „Perilo“- realizovan do sada iz sopstvenih sredstava, i mapiranje Perila kao mesta od evropskog i nacionalnog istorijskog značaja – Perilo je mesto početka srpske diplomatije i komunikacije sa Evropom zbog čega smo i nazvali podržani projekat „Evropa i kolekcije Perilo“ https://www.zabrezje.rs/category/vesti/kultura/perkolekcija/eu-i-perilo/ . U 2019. godini smo realizovali saradnju sa Ambasadama Austrije (peti put), Danske i Mađarske i ugostili umetnike iz osam evropskih zemalja, na sedmom jazz/alternativnom festivalu „Oslobađanje“(osn. 2013), koji je od 2019. godine Eunic manifestacija- dobijena potvrda od Eunic asocijacije kulturnih centara pri Ambasadama zemalja Evropske unije www.oslobadjanje.org . Tema projekta „Evropa i kolekcije Perilo“ su umetnine i umetnički pokret mladozenitista – Travelera (osn. 1922), čiju zaostavštinu obrađujemo duži niz godina. Traveleri su deo većeg i poznatijeg umetničkog pokreta – Zenit (osn. 1921), po većini stručnjaka najznačajnijeg umetničkog pokreta nastalog na teritoriji bivše Jugoslavije. Stogodišnjicu pokretanja Zenita proslavljamo 2021. godine. Od realizovanih projekata istakao bih „Perilo spomen-izletište“ http://www.zabrezje.rs/periloizletiste/ , i „Zabreški grad-muzej na otvorenom“ www.zabrezje.rs/zgrad. Od 2020. godine UG „Perilo Zabrežje“ je punopravni član asocijacije Nezaviska kulturna scena Srbije.

Nosioci aktivnosti u UG „Perilo Zabrežje“ su Milan Katić- diplomirani matematičar, Marija Vuković Biserko- istoričarka umetnosti, Ana Ranisavljević-istoričarka umetnosti, Vera Katić-diplomirani bibliotekar-informatičar, svi diplomirali na Beogradskom univerzitetu, i Miloš Čolović, student džeza Muzičke akademije u Gracu- najstarije i vodeće evropske  jazz akademije (dobitnik nagrade Miša Blam za najperspektivnijeg mladog džez muzičara za 2017. godinu). Sarađivali smo sa brojnim institucijama u zemlji i inostranstvu poput: Muzeja Leonardiano (Italija), Narodnog muzeja u Beogradu, Istorijskog muzeja Srbija, Macura muzeja,Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, Doma kulture studentski grad itd.

GRAĐANE OBRENOVCA ĆEMO INFORMISATI. Dopis koji čitate biće prezentovan na mediju Portal „Zabrežje“ (APR-u reg. Br. 499), koji se bavi  temama „kultura-istorija-turizam“, čiji sam glavni i odgvorni urednik kao član Udruženja novinara Srbije sa novinarskom legitimacijom br. 4275. Pored mene, dole-potpisanog iz redakcije Portala član UNS-a je i fotograf Darko Bjelanović. Cilj prezentacije ovog dopisa na portalu je da građanstvo ima uvid u celokupni sadržaj i inicijativu, da može da uporedi obrenovački budžet sa budžetom opštine Aranđelovac, ali i da u skladu sa statutom UG „Perilo Zabrežje“ naš rad bude dostupan javnosti povodom statutarnog cilja“ unapređenja kulturno-istorijskog nasleđa“.

DOSADAŠNJI POKUŠAJI. Do sada UG „Perilo Zabrežje“ slalo je predloge za budžet 2014. i 2015. godine bez odgovora, 2016. godine smo pokušali većim brojem dopisa da ukažemo na značaj Kolekcije „Perilo“ i našeg rada, ali nismo naišli na razumevanje niti smo udostojeni sastanka. Iste godine pred izbore smo svim učesnicima- strankama ukazali na razvojni potencijal i predložili plan aktivnosti na polju kulture i turizma i potencirali raspravu i usaglašavanje opštih ciljeva koji će važiti bez obzira na to ko pobedi na izborima- kao osnov kulturne politike www.zabrezje.rs/kulturna-politika-obrenovca  , ali predložene teme nisu razmatrane. Godine 2017. smo jedini put od poplave 2014. godine do sada, imali uplatu na račun od 40 000 dinara po odobrenom predlogu podnetog projekta na konkursima GO Obrenovac, ali na žalost ta uplata je legla na račun tek nakon završetka manifestacije „Oslobađanje“, što je u datom slučaju bilo kršenje potpisane ugovorne obaveze od strane GO Obrenovac. Na medijskim konkursima smo dva puta učestvovali i ni jednom nismo dobili podršku. Pokazalo se bespredmetnim na dalje pokušavati predlagati projekte iz oblasti kulture i inormisanja nadležnima u GO Obrenovac.  https://www.zabrezje.rs/ug-perilo-finansijski-izvestaj-za-2019-god/ https://www.zabrezje.rs/ug-perilo-zabrezje-finansijski-izvestaj-za-2020-god/

ARANĐELOVAC I OBRENOVAC. U dopisu ću uporediti predložene budžete opštine Aranđelovac sa predloženim budžetom GO Obrenovac na temama podrške kulturnim i medijskim aktivnostima https://arandjelovac.rs/wp-content/uploads/2020/12/Odluka-o-budzetu-za-2021.godinu-NACRT.pdf https://obrenovac.rs/wp-content/uploads/2020/12/RASHODI-2021.pdf.

Šifra	UPOREDNA TABELA  ZA ->	OBRENOVAC	ARANĐELOVAC
	Celokupni budžet:	1.406.818.028	1.654.083.979
820481	Kultura dotacije NVO	930.000	4.000.000
860481	Unapređenje sistema očuvanja i predstavljanja kulturno-istorijskog nasleđa	0	3.500.000
830 423 i 454	Ostv. I unap. Jav. Inf. –mediji	23.000.000	11.000.000

 Aranđelovac ima 17 odsto ukupno veći budžet od Obrenovca i analiziran je zbog istorijske višedecenijske bliskosti i sličnosti dva grada.

Aranđelovac ima Narodni muzej, spomen-kompleks Orašac, međunarodnu manifestaciju Mermer i zvuci, Park prirode Bukovičke banje itd. Obrenovac je, takođe banjsko mesto koje, osim Kolekcije „Perilo“ ni na jednom drugom mestu nema sistematizovano muzejsko nasleđe.

Aranđelovac i pored toga što je Narodni muzej budžetski podržana institucija, odvaja iz sopstvenog budžeta tri i po miliona dinara za podršku nevladinim organizacijama koje se bave aktivnostima u vezi sa očuvanjem i unapređenjem kulturnog nasleđa. Obrenovac za kulturno nasleđe, i pored toga što nema zvaničnu instituciju koja se bavi nasleđem,odvaja nula dinara za svoj razvoj na navedenom polju.

Ove godine je smanjeno davanje za kulturu i NVO u Obrenovcu na 930 000 dinara. Za istu namenu Aranđelovac opredeljuje četiri miliona dinara ili 4,3 puta više. Ako uporedimo ukupno davanje za NVO organizacije Obrenovca i Aranđelovca na polju kulture i kulturnog nasleđa ispostavlja se da je davanje u Obrenovcu manje osam puta nego u Aranđelovcu.

Što se tiče medija, tu je obrnuta situacija. Aranđelovac predviđa 11 miliona, a Obrenovac 23 miliona dinara,što je više nego dva puta više nego u Aranđelovcu. Prošle godine na konkursu za medije Aranđelovac je podelio 10 miliona dinara i najviše novca dobila su pravna lica čiji naziv sadrži reč „Šumadija“, ukupno 6,9 miliona ili 69 procenata od ukupnog iznosa, dok su u Obrenovcu u prošloj godini najviše sredstava dobila pravna lica koja u nazivu imaju reč „Mag“ – 19,3 miliona, što iznosi 84 procenta ukupnog budžeta- ne računajući ostale dotacije iz javnih preduzeća.  U Aranđelovcu je podržano sedam pravnih lica a u Obrenovcu četiri, iz budžeta.

PREPORUKA I MIŠLJENJE: Građani Obrenovca mogu dobiti trajnu identitetsku i društvenu vrednost ukoliko se budžeti za medije i kulturu uravnoteže iz trenutnog odnosa 23 prema 1 u korist medijskih davanja u Obrenovcu i promene ka 11 prema 7,5 kako je u Aranđelovcu. Aranđelovac ima spomen park Orašac- mesto dizanja Prvog srpskog ustanka. Nakon izdavanja stručnog istorijskog rada „Perilo violina“ dolepotpisanog, Perilo kao lokacija i Kolekcija u vezi sa lokalitetom su prepoznati od strane Ministarstva kulture i informisanja kao važna lokacija za istoriju srpskog naroda i formiranje države, ali i kao mesto početka srpske dipomatije i pozitivne evropske komunikacije. Prota Mateja Nenadović napisao je prva diplomatska pisma i jedan od presudnih sastanaka ustanika održan je na Perilu. Podrška iz Ambasada, takođe ukazuje na perspektivu daljeg unapređenja lokaliteta i njegovog kulturno-istorijskog značaja. Deca školskog uzrasta posećuju KC „Perilo“ od 2016. godine. U aktivnostima projekta „Evropa i kolekcije Perilo“ u planu je da KC „Perilo“ bude ekskurzijski, turistički i kulturni punkt od nacionalnog značaja pogodan za veći broj poseta.

Stoga je predlog UG „Perilo Zabrežje“ da se smanje sredstva opredeljena za medije i prebace u budžet za kulturu i posebno za kulturno nasleđe što će biti od koristi za sve građane Obrenovca, Beograda i Srbije. Jedinice lokalne samouprave su zakonski dužne da brinu o kulturnom nasleđu na svojoj teritoriji i o registrovanim muzejskim kolekcijama. Zabrežje 11.12.2020.                                                                        Predsednik udruženja „Perilo Zabrežje“    Milan Katić